รัฐธรรมนูญประเทศไทย ฉบับปัจจุบัน คือฉบับใด

รัฐธรรมนูญ คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร ในการปกครองประเทศตามระบอบประชาธิปไตย

รัฐธรรมนูญ คืออะไร

รัฐธรรมนูญ หมายถึง กฎหมายขั้นมูลฐานของรัฐ ซึ่งกล่าวถึงกฎเกณฑ์ที่จัดวางระเบียบความสัมพันธ์ระหว่างผู้ปกครองกับผู้อยู่ใต้การปกครอง เป็นกฎหมายที่อยู่ในฐานะสูงกว่ากฎหมายอื่น ๆ ทั้งปวง ซึ่งกฎหมายอื่น ๆ จะมีวิธีการจัดทำหรือมีข้อความที่ขัดหรือแย้งกับรัฐธรรมนูญไม่ได้

รัฐธรรมนูญฉบับแรกแห่งราชอาณาจักรสยาม

รัฐธรรมนูญฉบับแรกแห่งราชอาณาจักรสยาม คือ พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พุทธศักราช 2475 เป็นรัฐธรรมนูญฉบับชั่วคราว ประกาศใช้เมื่อวันที่ 27 มิถุนายน พ.ศ. 2475 โดยเป็นผลมาจากคณะราษฎร คณะผู้ก่อการปฏิวัติ 2474 เมื่อวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2475 ซึ่งได้ทำการปฏิวัติเปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ มาเป็นระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข (ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ) ซึ่งในขณะที่เกิดการปฏิวัตินั้น พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7 ทรงประทับ ณ พระตำหนักวังไกลกังวล อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์

พระราชบัญญัติธรรมนูญฉบับนี้เป็นรัฐธรรมนูญฉบับแรกในประวัติศาสตร์ไทย ร่างขึ้นโดยแกนนำสำคัญภายในของคณะราษฎร โดยในวันที่ 26 มิถุนายน พ.ศ. 2475 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จฯ นิวัติพระนคร และในวันเดียวกันนั้นทรงโปรดเกล้าฯ ให้คณะราษฎรเข้าเฝ้าฯ และทรงลงพระปรมาภิไธยในพระราชกำหนดนิรโทษกรรมให้แก่บรรดาสมาชิกคณะราษฎร นอกจากนี้คณะราษฎรยังถวายร่างพระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามด้วย แต่พระองค์ทรงขอตรวจร่างพระราชบัญญัติฉบับดังกล่าวก่อน ซึ่งพระองค์ก็ทรงลงพระปรมาภิไธยในวันรุ่งขึ้น โดยทรงพระอักษรกำกับต่อท้ายชื่อพระราชบัญญัตินั้นว่า “ชั่วคราว” สืบเนื่องมาจากพระองค์ทรงเห็นว่าหลักการประชาธิปไตยของผู้ก่อการฯ ไม่พ้องกันกับพระประสงค์ของพระองค์ แต่พระองค์ก็ทรงลงพระปรมาภิไธยเพราะเหตุการณ์ฉุกเฉินในขณะนั้น

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย คืออะไร

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย เป็นกฎหมายลำดับศักดิ์สูงสุดแห่งราชอาณาจักรไทย กฎหมายอื่นใดจะขัดหรือแย้งกันกับรัฐธรรมนูญไม่ได้ รัฐธรรมนูญเป็นกฎหมายว่าด้วยการจัดระเบียบการปกครองของประเทศ ซึ่งตั้งแต่ พ.ศ. 2475 ประเทศไทยมีรัฐธรรมนูญแล้วทั้งสิ้น 20 ฉบับ รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน คือ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 เป็นฉบับที่ 20

รัฐธรรมนูญไทยระบุว่าประเทศไทยมีรูปแบบรัฐเป็นราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ และปกครองในระบอบประชาธิปไตยแบบรัฐสภา (เขียนว่า ประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข) กำหนดให้มีการแบ่งแยกอำนาจระหว่างอำนาจนิติบัญญัติ บริหารและตุลาการ รัฐธรรมนูญแต่ละฉบับกำหนดให้ผู้แทนราษฎรและสมาชิกวุฒิสภามาจากการเลือกตั้งและการแต่งตั้งแตกต่างกันไป เช่นเดียวกับพระราชอำนาจของพระมหากษัตริย์

รัฐธรรมนูญฉบับแรกแห่งราชอาณาจักรสยาม พุทธศักราช 2475 พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พุทธศักราช 2475 สิ้นสุดการใช้อันเนื่องมาจากมีการประกาศใช้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรสยาม พ.ศ. 2475 ซึ่งเป็นรัฐธรรมนูญฉบับถาวรแทน เมื่อวันที่ 9 ธันวาคม พ.ศ. 2475

รัฐธรรมนูญประเทศไทย

ก่อนที่คณะราษฎรจะปฏิวัติเปลี่ยนแปลงการปกครองเมื่อวันที่ 24 มิถุนายน 2475 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงมีพระราชดำริ ที่จะพระราชทานรัฐธรรมนูญแก่ปวงชนชาวไทยในวันฉลองกรุงรัตนโกสินทร์ 150 ปี วันที่ 6 เมษายน 2475 แต่คณะอภิรัฐมนตรีได้ทัดทานเอาไว้ว่ายังไม่ถึงเวลาอันสมควร

จนกระทั่งมีการเปลี่ยนแปลงการปกครอง คณะราษฎรจึงได้ประกาศใช้พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พุทธศักราช 2475 เมื่อวันที่ 27 มิถุนายน 2475 ถือเป็นรัฐธรรมนูญฉบับแรกของไทย

ต่อมาเมื่อวันที่ 10 ธันวาคม 2475 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรสยาม พุทธศักราช 2475 ถือเป็นรัฐธรรมนูญฉบับถาวรฉบับแรก และเป็นรัฐธรรมนูญลำดับที่สองของไทย

รัฐธรรมนูญประเทศไทยฉบับปัจจุบัน

รัฐธรรมนูญประเทศไทย ฉบับปัจจุบัน คือ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 ประกาศใช้เมื่อวันที่ 6 เมษายน 2560 เนื้อหาหลักแบ่งออกเป็น 16 หมวด 279 มาตรา ครอบคลุมประเด็นสำคัญ ดังนี้

• รูปแบบการปกครอง: กำหนดให้ประเทศไทยปกครองโดยระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขสิทธิและเสรีภาพของประชาชน: คุ้มครองสิทธิขั้นพื้นฐาน เสรีภาพ และหน้าที่ของประชาชน
• โครงสร้างของรัฐ: กำหนดองค์กรหลักของรัฐ อำนาจ หน้าที่ และความสัมพันธ์ระหว่างองค์กร
• การปกครองท้องถิ่น: กำหนดหลักการจัดตั้งและบริหารงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
• กระบวนการยุติธรรม: กำหนดหลักการจัดตั้ง องค์กร อำนาจ หน้าที่ และความรับผิดชอบขององค์กรในกระบวนการยุติธรรม
• การตรวจสอบและถ่วงดุล: กำหนดกลไกการตรวจสอบและถ่วงดุลอำนาจของรัฐ
• การแก้ไขรัฐธรรมนูญ: กำหนดวิธีการแก้ไขรัฐธรรมนูญ

ปัจจุบันประเทศไทยได้ประกาศใช้รัฐธรรมนูญมาแล้ว 20 ฉบับ รัฐธรรมนูญประเทศไทยฉบับปัจจุบัน คือ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ประกาศใช้เมื่อวันที่ 6 เมษายน 2560

คำถามเรื่อง รัฐธรรมนูญประเทศไทย ฉบับปัจจุบัน คือฉบับใด

รัฐธรรมนูญประเทศไทย ฉบับปัจจุบัน คือฉบับใด ?
รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน มีกี่หมวด กี่มาตรา ?
รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน ประกาศใช้เมื่อใด ?
รัฐธรรมนูญ 2560 แก้ไขล่าสุด ?

ที่มาข้อมูลและรูปภาพ:

• เว็บไซต์วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี (th.wikipedia.org)
• เว็บไซต์พิพิธภัณฑ์รัฐสภา (parliamentmuseum.go.th)
• เว็บไซต์หอสมุดรัฐสภา (library.parliament.go.th)
• เว็บไซต์ฤา (luehistory.com)